Geen Vélib’ in Amsterdam
12 september 2007 - Afgelopen zomer introduceerde
Parijs de Vélib’, een zeer succesvolle goedkope huurfiets.
Steden zoals Londen, Chicago en Seoul zijn van plan om vergelijkbare
systemen in te voeren. Het ziet er echter niet naar uit dat Amsterdam
hun voorbeeld volgt, of dat de OV-fiets uitgroeit tot een soort
Vélib’.
In de jaren zestig deden Amsterdamse provo’s het voorstel
om gratis ‘witte fietsen’ beschikbaar te stellen, maar
dit plan is nooit echt uitgevoerd. Recenter hebben steden in heel
Europa met succes meer geavanceerde concepten ingevoerd. Abonnees
kunnen fietsen huren voor een symbolisch bedrag en ze weer achterlaten
op een andere locatie in de stad.
Nadat Barcelona in het voorjaar het Bicing concept had gelanceerd
vonden sommige politici dat Amsterdam dit voorbeeld moest volgen.
Vervolgens ontstond er een serieuze mediahype toen Parijs op 750
locaties duizenden Vélib’-fietsen beschikbaar stelde
(binnenkort zullen het er 20.000 zijn). De burgemeesters van Londen
en Chicago zijn al wezen kijken en zijn van plan om een vergelijkbaar
systeem in te voeren in hun eigen stad.
Het ziet er niet naar uit dat Amsterdam dit ook gaat doen, legt
Johanneke Helmers van de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer
(dIVV) uit. Zo hebben bijna alle Amsterdammers al een fiets. “Er
is hier niet genoeg te winnen”. Daar komt bij dat Amsterdam
een compactere stad is dan Barcelona en Parijs, waardoor er te weinig
ruimte is voor distributiepunten. “De stoepen staan al vol
met fietsen van de Amsterdammers zelf”.
Nederland heeft wel de OV-fiets, een populaire huurfiets die abonnees
binnen zestig seconden meekrijgen op distributiepunten bij treinstations
en op andere locaties. De fietsen kosten 2,85 euro per twintig uur.
Het
systeem is kleinschalig in vergelijking met Vélib’.
Landelijk zijn er 3.000 fietsen beschikbaar, waarvan een paar honderd
in Amsterdam. Zonodig kunnen fietsen van McBike ook als OV-fiets
worden verhuurd. In Amsterdam kunnen OV-fietsen worden gehuurd op
zeven treinstations en bij Lockerstallingen bij de Albert Cuyp,
het Binnengasthuis, de Kalvertoren en Paradiso.
OV-fiets voorzitter Ronald Haverman zegt dat het niet realistisch
is om het systeem uit te breiden tot een soort Vélib’,
maar hij zou het aantal distributiepunten wel uit willen breiden.
Hij heeft nog geen contact met de stadsdelen, die de plekken hiervoor
beschikbaar zouden moeten stellen.
De OV-fiets verschilt van Vélib’ en vergelijkbare
systemen doordat de fietsen weer moeten worden teruggebracht naar
de locatie waar ze zijn gehuurd, of er wordt een toeslag van 10
euro in rekening gebracht. Er wordt een proef uitgevoerd in Ede
om te kijken of deze toeslag kan worden afgeschaft.
Volgens Angelique Chrisafis van the Guardian is het succes van
de Vélib’ mede te danken aan zijn uiterlijk. “Zoals
de Franse presidentsvrouw Cécilia Sarkozy laat zien, hoort
een chique Franse dame nooit af te wijken van het strikte kleurschema
zwart, grijs en camel, en de fietsen, met hun metalen behuizing,
sluiten daar perfect bij aan”.
“Parijs heeft een plaag van fietsen in felle neonkleuren
weten te vermijden, ten gunste van een subtiel kleurschema dat er
goed uitziet als je voortglijdt over de boulevards”.
Natuurlijk is de introductie van de Vélib’ niet helemaal
probleemloos verlopen. Tweehonderdvijftig tot 500 fietsen zijn gestolen,
en de politie heeft instructies gekregen om streng op te treden
tegen fietsers die op de stoep rijden of tegen het eenrichtingverkeer
in fietsen.
Een taxibestuurder die wordt geciteerd in L’Express schijnt
te denken dat Nederlandse fietsers zich beter aan de regels houden.
“Wij missen het onderlinge respect dat ze in Nederland hebben.
Hier rijden fietsers door het rood, ze rijden op de stoep en ze
rijden in de verkeerde richting! Het is erg gevaarlijk”.
Veel steden zijn van plan om het voorbeeld van Vélib’
te volgen, waaronder Chicago (1.500 tot 2.000 fietsen), Tel Aviv
(2.500) en Seoul (5.000). In New York wordt gelobbied voor de introductie
van 40.000 huurfietsen en Beijing wil 50.000 huurfietsen hebben
wanneer volgend jaar de Olympische Spelen plaatsvinden.
San Francisco overweegt een plan dat enigszins lijkt op de Nederlandse
OV-fiets, met distributiepunten bij bushaltes, zodat de fietsen
onderdeel gaan vormen van het openbaar vervoernetwerk.
Ondertussen is de toekomst van OV-fiets enigszins onduidelijk.
Vandaag werd de organisatie gedreigd met juridische stappen als
ze niet akkoord gaat met een overname door de NS. Betrokken partijen
waaronder de Fietsersbond geloven dat OV-fiets de financiële
armslag van de NS nodig heeft om verder te kunnen groeien. OV-fiets
zegt meer garanties van de NS te willen voordat het instemt met
een overname.
Een interessant detail is dat OV-fiets dreigt om samenwerking te
zoeken met ‘innovatieve en succesvolle partijen’ zoals
advertentiebedrijf JCDecaux. JCDecaux is betrokken bij Vélib’
en bij een vergelijkbaar systeem in Lyon.
Afbeeldingen: Vélib’ distributiepunt (boven; foto
Rcsmit / Wikipedia); OV-fiets in Rotterdam (foto OV-fiets). Vélib’,
OV-fiets,
Bicing,
the Guardian,
bike
sharing.
Nieuws uit Amsterdam ontvangen? Klik
hier
|